Η Άρνα και ο μοναδικός πλάτανός της

Στην σκιά του υπερχιλιετή πλατάνου της και σε υψόμετρο 800μ. η Άρνα βρίσκεται σκαρφαλωμένη σε μια κατάφυτη πλαγιά της νοτιο-ανατολικής πλευράς του Ταΰγετου, σε ένα στρατηγικό σημείο, όπου τέμνονται τα όρια της Λακεδαίμονας (δήμος Σπάρτης) με τη Μέσα Μάνη (Δήμος Ανατολικής Μάνης). Πλησίον του χωριού έχουν ανακαλυφθεί αρχαία ευρήματα, κυρίως πήλινα αγγεία, γεγονός που καταδεικνύει πως η ευρύτερη περιοχή αποτελούσε κόμβο της «Βασιλικής οδού» που ένωνε την Αρχαία Σπάρτη με την Καρδαμύλη.

Θέα από ύψωμα της Άρνας

Στη νεότερη εποχή, το ποτάμι της Άρνας αποτέλεσε το φυσικό σύνορο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με την αυτόνομη περιοχή της Μάνης, προσδίδοντας στην περιοχή σημαντική στρατηγική αξία, με τουρκικά στρατεύματα να συγκρούονται συχνά με τους ανυπότακτους Μανιάτες. Σε ένα από αυτά τα επεισόδια το 1780 βρήκε το θάνατο ο πατέρας του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, Κωνσταντής, λίγο έξω από την Άρνα, όπου είχε διαφύγει τραυματισμένος μετά από μάχη με τους Τούρκους στο γειτονικό χωριό της Καστάνιας, όπου διατηρούσε πύργο. Βασικό σημείο αναφοράς του χωριού αποτελεί ο τεράστιος πλάτανος που δεσπόζει μεγαλοπρεπής στη μέση της πλατείας με περίμετρο 14μ. και ύψος 40μ. και έχει χαρακτηριστεί «Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης» από τα υπουργεία Πολιτισμού και Τουρισμού, ενώ έχει συμπεριληφθεί και σε κατάλογο με τα μεγαλύτερα δέντρα της Ευρώπης. Η ηλικία του υπολογίζεται σε άνω των 2.000 ετών.

Τα κλαδιά του, με την πλούσια φυλλωσιά τους καλύπτουν ολόκληρη την πλατεία του χωριού, παρέχοντας φυσική σκίαση στα μαγαζιά και σε συνδυασμό με την παρακείμενη τριπλή, περίτεχνη βρύση δημιουργούν μια όαση δροσιάς, που καθιστά την Άρνα ακαταμάχητη και το καλοκαίρι. Η μοναδικής ομορφιάς, μαρμάρινη βρύση είναι δωρεά του συλλόγου Αρνιωτών του Μπρούκλιν από το 1922, δείγμα της μεγάλης ιστορίας του χωριού στη μετανάστευση, ειδικά στη Νέα Υόρκη. Τους καλοκαιρινούς μήνες ειδικά θα ακούσεις πολύ συχνά κουβέντες και στα αγγλικά, από τους ομογενείς (2ης και 3ης γενιάς πια) που επισκέπτονται ανελλιπώς το χωριό των προγόνων τους.

Η Άρνα απέχει 35 χλμ. από το Γύθειο και λίγο παραπάνω από την Σπάρτη. Στο χωριό λειτουργούν όλο το χρόνο δύο ταβέρνες, δύο καφενεία, ένα κατάστημα με τοπικά προϊόντα και ένας ξενώνας.